Nuttige links en info

Variaties vzw:

koepelorganisatie voor dialecten en oraal erfgoed in Vlaanderen

Variaties vzw overkoepelt de lokale en regionale dialectverenigingen

in Vlaanderen en Brussel en brengt ze met elkaar
in contact. Variaties vzw verzamelt en ontsluit publicaties en
bronnenmateriaal en probeert dialecten positief onder de
aandacht van het grote publiek te brengen. Bovendien coördineert
en ondersteunt de organisatie de vrijwilligerswerking rond
dialecten in Vlaanderen. Op variaties.be lees je meer over
hun projecten, zoals hetjongerentaalproject over voeding of
YouTube-filmpjes over ambachten en zeevisserij.
variaties.be


Stichting Nederlandse Dialecten {SND)

De Stichting Nederlandse Dialecten is een overlegorgaan voor
streektaalbeleid, met daarin beleidsmakers en taalwetenschappers.
Instituten of organisaties die professioneel met dialect
bezig zijn in Vlaanderen of Nederland, kunnen een bestuurslid
afvaardigen in deze stichting. De SND organiseert populariserendwetenschappelijke
en culturele evenementen, zoals
dialectendagen en de jaarlijkse Streektaalconferentie. Ze verstrekt
net als Variaties vzw online en via publicaties informatie over de
dialecten die in het Nederlandse taalgebied worden gesproken.
nederlandsedialecten.org


Instituut voor de Nederlandse Taal

Het Instituut voor de Nederlandse Taal is een wetenschappelijk
instituut in Leiden dat alle aspecten van de Nederlandse taal
door de eeuwen heen bestudeert, waaronder de woordenschat,
grammatica en taalvariatie. Bij het instituut zijn niet alleen de
belangrijkste woordenboeken voor het Nederlands ondergebracht,
zoals het Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT), maar
ook de Databank van de Zuidelijk-Nederlandse dialecten en de
Etymologiebank.
ivdnt.org


Meertens Instituut

Voor de dialecten in Vlaanderen kun je ook terecht bij het
Nederlandse Meertens Instituut. Het instituut bestudeert
en documenteert de Nederlandse taal en cultuur en stuurt
vragenlijsten uit die ook door Belgische deelnemers worden
ingevuld. De lijsten zijn te vinden in de vragenlijsten bank. In de
toekomst zullen ook de antwoorden beschikbaar gesteld worden.
De Kaartenbankvan het Meertens Instituut bevat kaarten met
dialectgegevens van het hele Nederlandse taalgebied.
meertens.knaw.nl.


Koninklijke Commissie voor Toponymie en Dialectologie (KCTD)

De Koninklijke Commissie voor Toponymie en Dialectologie is een
wetenschappelijke vereniging van taalkundigen die onderzoek
doen naar dialectologie en naamkunde, zowel in Vlaanderen als
Wallonië. De Commissie publiceert geregeld wetenschappelijke
studies over beide disciplines en geeft advies aan de overheid over
bijvoorbeeld (nieuwe) gemeentenamen.
toponymie-dialectologie.be/de-commissie.

Koninklijke Academie voor Nederlandse taal- en letterkunde (KANTL)

De Koninklijke Academie voor Nederlandse taal- en letterkunde,
gevestigd in Gent, bestaat al sinds 1886. Het genootschap houdt
zich bezig met de studie en de bevordering van de Nederlandse
taal- en letterkunde. De KANTL bezit de schriftjes die door Pieter
Willems werden uitgestuurd naar dialectsprekers in Vlaanderen.
Enkele jaren geleden zijn die gedigitaliseerd.
kantl.be en bouwstoffen.kantl.be


De vakgroepen Nederlands van de verschillende universiteiten

Aan de verschillende vakgroepen Taalkunde van de Belgische
universiteiten wordt aandacht besteed aan taalvariatie in het
algemeen en dialecten in het bijzonder.


De Nederlandse Taalunie

De Taalunie is een officiële organisatie die beleid ontwikkelt
en stimuleert voor het Nederlands in Nederland, Vlaanderen
en Suriname, en die het Nederlands in de wereld ondersteunt.
De Taalunie heeft niet alleen aandacht voor de standaardtaal,
maar ook voor de vele andere verschijningsvormen van het
Nederlands. In 2019 publiceerde de organisatie een rapport
Visie op taalvariatie en taalvariatiebeleid. Zij ondersteunt ook
dialectologische projecten, zoals de streektaalconferentie of
projecten over duurzame infrastructuur voor dialecten.
taalunie.org


Onze Taal

Ook Onze Taal, een vereniging voor taalliefhebbers, besteedt
aandacht aan dialect. ze geven de gratis e-mailnieuwsbrief
Taalpost uit, met veel taalnieuws, uitleg bij onder andere
dialectwoorden, tips en oproepen. Onze Taal is vooral bekend
vanwege zijn populairwetenschappelijke tijdschrift met dezelfde
naam, met daarin toegankelijke artikelen over de vele aspecten
van de Nederlandse taal.
onzetaal.nl


Heemkundige kringen

Heel veel heemkundige kringen doen iets met het dialect van
hun streek. Dialectwoordenboeken zijn daarom vaak het werk
van heemkundige verenigingen. In hun tijdschriften vind je wel
eens artikelen over dialectwoorden of woordenlijstjes. Zij worden
overkoepeld door de Vlaamse organisatie voor erfgoed, Histories.
Dat is de voortzetting van onder andere Heemkunde Vlaanderen
en Familiekunde Vlaanderen. Histories ondersteunt personen
en organisaties die zich bezighouden met heemkunde of lokaal
erfgoed.
historiesvzw.be


Erfgoedcellen

Erfgoedcellen spannen zich op verschillende manieren in voor het
cultureel erfgoed in een regio of stad. Ze maken het lokaal erfgoed
bekend bij het publiek en ondersteunen mensen en organisaties
die zelf met lokaal erfgoed aan de slag willen. Ook erfgoedcellen
zijn geïnteresseerd in dialecten. Ze organiseren bijvoorbeeld
een dialectmaand met allerlei dialectevenementen, betrekken
jongeren bij hun dialectwerking en zetten projecten op.
www.erfgoedcellen.be

anvt.org/vl
Website van de Akademie voor Nuuze Vlaamsche Taele, die zich inzet voor de promotie en het onderwijs van het Vlaams in Frankrijk.

brusseleir.eu
Website van de vzw Brusseleir!, die het Brusselse dialect promoot.

comiteflamanddefrance.fr
Website van het Comité flamand de France, dat de Vlaamse geschiedenis en het culturele patrimonium in Frans-Vlaanderen onderzoekt

dialectloket.be
Populariserende website over alle soorten taalvariatie in het Nederlands, met de dialecten in Vlaanderen op de eerste plaats. Informatieve teksten, digitale woordenboeken, geluidsfragmenten, video's en taalkaarten, samengebracht in één portaalsite.

dialectzinnen.ugent.be
Website met fonetische transcripties van 141 zinnetjes die voor bijna 2.000 plaatsen in het Nederlandse en Friese taalgebied in het plaatselijke dialect zijn vertaald, gebaseerd op de Reeks Nederlandse Dialectatlassen.

dsdd.ivdnt.org
Databank waarin de gegevens van het Woordenboek van de Vlaamse Dialecten, het Woordenboek van de Limburgse Dialecten, het Woordenboek van de Brabantse Dialecten en het Woordenboek van de Zeeuwse dialecten geïntegreerd zijn, met een geavanceerde kaartapplicatie.

etymologiebank.nl
Databank die de herkomst van Nederlandse woorden verklaart; alle belangrijke etymologische naslagwerken van het Standaardnederlands en de dialecten vind je hier op één website. Opgezet door Nicotine van der Sijs in 2010.

e-wbd.nl
Digitale versie van het Woordenboek van de Brabantse Dialecten (WBD), met de dialectwoordenschat uit Antwerpen, Vlaams-Brabant en Noord-Brabant.

e-wld.nl
Digitale versie van het Woordenboek van de Limburgse Dialecten (WLD), met de dialectwoordenschat uit Nederlands Limburg en Belgisch Limburg.

ewnd.ivdnt.org
Databank met gedigitaliseerde amateurdialectwoordenboeken uit Nederland (zusterproject van woordenbank.be).

e-wvd.be
Digitale versie van het Woordenboek van de Vlaamse Dialecten (WVD), met de dialectwoordenschat uit Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen, Frans-Vlaanderen en ZeeuwsVlaanderen.

familienaam.be
Website die een inleiding biedt tot de familienaamgeving en informeert over
de verspreiding van familienamen in België. Is gebaseerd op de gegevens van het Belgisch bevolkingsregister in 1998 en 2008. Een initiatief van Ann Marynissen en Paul Bijnens.

gcnd.ugent.be
Website van het project Gesproken Corpus van de Zuidelijk-Nederlandse Dialecten, dat een collectie van meer dan 700 dialectopnames wil transcriberen en doorzoekbaar maken.

gtb.ivdnt.org
Geïntegreerde taalbank van historische woordenboeken, opgezet door het Instituut voor de Nederlandse taal. Bevat onder andere het Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT), het Oudnederlands Woordenboek, het Vroegmiddelnederlands Woordenboek, het Middelnederlands Woordenboek en het Woordenboek der Friese Taal.

ingentaconnect.com/content/aup/tet
Website van Taal & Tongval, een wetenschappelijk tijdschrift over taalvariatie in Nederland en Vlaanderen. Artikels gepubliceerd na 2008 zijn vrij te raadplegen op de website.

kantl.be
Website van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde in Vlaanderen.

kfv-fransvlaanderen.org
Website van het Komitee voor Frans-Vlaanderen, dat aandacht besteedt aan het onderwijs van het Nederlands in Frans-Vlaanderen door de organisatie van cursussen op verschillende plaatsen.

meertens.knaw.nl/kaartenbank
Databank met gepubliceerde en ongepubliceerde dialectkaarten en etnologische kaarten van de Lage Landen.

meertens.knaw.nl/mand/database
Website van de Fonologische en Morfologische Atlas.

meertens.knaw.nl/ndb
Nederlandse dialecten bank met authentieke gesprekken in alle dialecten van
Nederland.

meertens.knaw.nl/pland
Databank met volksnamen van planten in Nederland en Vlaanderen.

meertens.knaw.nl/sand
Website van de Syntactische Atlas van de Nederlandse Dialecten.

mijnwoordenboek.nl
Open online woordenboek waar iedereen dus aan kan bijdragen - met onder andere een rubriek dialect.

nederlandsedialecten.org
Website van de Stichting Nederlandse Dialecten, een Vlaams-Nederlands overlegorgaan over streektaalbeleid.

neerlandistiek.nl
Online tijdschrift voor taal- en letterkunde.

neon.niederlandistik.fu-berlin.de/nl/nedling
Webpagina van de Freie Universität Berlin over structuur en geschiedenis van het Nederlands.

onzetaal.nl
Website van Onze Taal, een Nederlandse vereniging van taalliefhebbers.

taalhelden.org
Jongeren website van de Nederlandse Taalunie.

taalunie.org
Website van de Nederlandse Taalunie. De Nederlandse Taalunie is de kennis- en beleidsorganisatie voor het Nederlands in Nederland, Vlaanderen en Suriname.

taalverhalen.be
Website van Miet Ooms over taal, met artikelen over het Nederlands - de dialecten incluis - in Nederland en Vlaanderen.

toponymie-dialectologie.be
Website van de Koninklijke Commissie voor Toponymie en Dialectologie, een wetenschappelijk genootschap voor de studie van naamkunde en dialectologie.

variaties.be
Website van Variaties vzw, de koepelorganisatie voor dialecten en oraal erfgoed in Vlaanderen.

veldekelimburg.be
Website voor de Vereniging van dialectkringen in Belgisch-Limburg.

vlaamswoordenboek.be
Open online woordenboek - waar iedereen dus aan kan bijdragen - met typisch 'Vlaamse' woorden en uitdrukkingen.

vldn.be
Website van de Vereniging voor Limburgse dialect- en naamkunde.

woordenbank.be
Databank met gedigitaliseerde amateurwoordenboeken uit Vlaanderen en Zeeland.